« Maktaaral trajedisi »

Ekim 2020'de Bolat Nazarbayev'in "Saliqaly urpaq (Saygın nesil)" kamu vakfı, Türkistan bölgesinin Maktaaral ilçesinde selden etkilenen ailelere 20 evin anahtarlarını teslim etti. Trajediden bir yıl sonra, fon çalışanları, yönetmen KassymKassabekov ile birlikte, bu korkunç olayların ayrıntılarını hatırlayan ve bu dönemde hayatlarının nasıl değiştiğini anlatan yeni yerleşimcileri ziyaret etti.

2 Mayıs 2020'de Özbekistan topraklarında bulunan bir rezervuardan gelen suyun Maktaaral bölgesindeki 4 yerleşim yerini: Zhana Turmys, Zhenis, Ferdausi, Orgebas sular altında bıraktığını hatırlatalım. Sel, Maktaarallıların hayatını öncesi ve sonrası olarak ikiye ayırdı. Birçok kişi hayvanlarını, mahsullerini ve en önemlisi evlerini kaybetti.620'den fazla ev sular altında kaldı.Yaklaşık 3 bin kişi tahliye edildi.İnsanlar sokakta kaldı ve akrabalar ile tahliye merkezleri arasında dolaşmaya zorlandı.

Ardından tek bir güç olarak bir araya gelen Kazakistan halkı, yurttaşlarının yardımına koşarak insani yardım kargosu, para gönderdi. İlk yardıma koşanlardan biri Bolat Nazarbayev'in Saliqaly urpaq (Saygın nesil) Vakfı oldu ve 20 ton gıda, hijyen ürünü ve diğer temel ihtiyaç maddelerini gönderdi. Görev ayrıca selin sonuçlarıyla başa çıkmak, sakinlerin evlerini restore etmekti.Vakfın da buna katkısı oldu.

"Gündüz tarlalardaydık. Tarlanın yakınında bir kanal var.Her zaman kuruydu ama aniden içinde nem belirdi.İşte o an bir şeylerin ters gittiğini anladık.Akşam saatlerinde yönetimden kişiler bize gelerek Özbekistan'da bir rezervuar barajının patladığını söylediler.Daha sonra bizden çok uzakta olmayan köyün tamamen sular altında kaldığı öğrenildi.Geceleri boğulmaya başladık.Çocukları aldık, karşımıza çıkan ilk arabalara bindik ve aceleyle köyden ayrıldık.Eşyalarımızı almaya, hayvancılık için ağılları açmaya vaktimiz yoktu.Sadece koştuk

"Gündüz tarlalardaydık. Tarlanın yakınında bir kanal var.Her zaman kuruydu ama aniden içinde nem belirdi.İşte o an bir şeylerin ters gittiğini anladık.Akşam saatlerinde yönetimden kişiler bize gelerek Özbekistan'da bir rezervuar barajının patladığını söylediler.Daha sonra bizden çok uzakta olmayan köyün tamamen sular altında kaldığı öğrenildi.Geceleri boğulmaya başladık.Çocukları aldık, karşımıza çıkan ilk arabalara bindik ve aceleyle köyden ayrıldık.Eşyalarımızı almaya, hayvancılık için ağılları açmaya vaktimiz yoktu.Sadece koştuk.

"Firdousi köyündeki okulda bilgisayar öğretmeniydim.4 çocuk babasıyım.Özbekistan'da insan yapımı bir kaza olduğu ve bir dalganın bize doğru gelmekte olduğu haberini aldığımızda akışın bu kadar büyük olacağını düşünmemiştik.Bu gün iftardan sonra köyümüzün sakinleri sokağa çıktılar ve suyun bize yaklaştığını fark ettiler.Sabah 4 civarında köyümüze tamamen ulaştı ve tahliye başladı.Çocukların elinden tuttuk, evden koştuk ve bir araba yakalama umuduyla yol boyunca durduk.

Valilik temsilcileri, gönüllüler ve ordu geldi."Navoi" okuluna yerleştik.Orada yaklaşık 1 ay yaşadık.Evet, bizim için tüm koşulları yarattılar, yeme içme ihtiyaçlarımızı sağladılar ve bize iyi baktılar. Çocuklarımız yaşadıklarını atlatmaları için "Saliqaly urpaq (Saygın nesil)" fonundan DemaLIKE yaz tatil kampına gönderildiler. Ama biz yetişkinler, bunca zamandır kendi ağır düşüncelerimiz vardı.Artık evsiz olduğumuzu anlamak zordu.Bundan sonra ne olacağını bilmeden başımızı eğdik.Biz okuldayken yetkililer yanımıza gelip bütün evlerin restore edileceğini ve her şeyin yoluna gireceğini söylediler.Endişeyle bekledik

"Saliqaly urpaq (Saygın nesil)" vakfı tarafından inşa edilen Myrzakent'teki yeni evimize geldiğimizde, tüm endişelerimizin boşuna olduğunu anladık. Böyle konutları hayal bile etmedik.Geniş, aydınlık odalar.Sıcak su, gaz, tüm iletişim vardır.Dürüst olmak gerekirse, daha önce böyle bir evimiz yoktu.Evin bahçesi de çok güzel, çok fazla alan var.Sebze yetiştirmek için küçük bir bahçe kurduk.Barınma sorununu çözdükten sonra işe geri döndüm ve şimdi okulda bilgisayar öğretmeni olarak tekrar çalışıyorum

Maktaaral'da selden etkilenen evleri restore etmek için,devlet, Myrzakent köyünde 5 hektarlık arazi tahsis etti.Bugüne kadar Saliqaly urpaq (Saygın nesil) Vakfı da dahil olmak üzere çeşitli kuruluşların yardımıyla yaklaşık 500 ev, bir polis karakolu, bir poliklinik, 280 çocuk için bir anaokulu inşa edildi, 1200 çocuk için bir okul inşaatı tamamlanıyor, çocuk bakımevi oyun alanları yapılıyor.Dikilen evler gerekli iletişimlere bağlanır.Trajedi sırasında hayvanlarını ve mahsullerini kaybeden insanlara tazminat verildi.